Deskundigen op het gebied van medische beeldvorming werken niet alleen hard om de prognose voor hun patiënten te verbeteren, ze spannen zich ook in om diagnoses nauwkeuriger te kunnen stellen. Met personalized medicine krijgt iedere patiënt de best mogelijke behandeling. En daarbij hebben artsen geen tijd te verliezen!
De uitdaging is helder: medische beeldvorming moet gelijke tred houden met progressieve aandoeningen, zoals kanker. Dankzij non-invasieve beeldvorming kan de fysiologie van een ziekte in kaart worden gebracht. Beeldvorming biedt specialisten essentiële informatie om behandelingen voor patiënten vast te stellen en deze te monitoren. Heel mooi natuurlijk, maar feit blijft dat progressieve aandoeningen de beeldvorming vaak nog het nakijken geven. “Een van de problemen van beeldvorming is dat je altijd achterloopt. Een tumor is zelfs in een vroeg stadium vaak al gegroeid of uitgezaaid en het is lastig om die heel kleine uitzaaiingen te lokaliseren”, zegt Walter Noordzij, nucleair geneeskundige bij het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG).
Een medisch vraagstuk van zo’n omvang aanpakken, is een enorme opgave. Helemaal wanneer de druk nog eens vergroot wordt, door de behoefte aan personalized medicine en de wens om de operationele efficiëntie te vergroten. Toegang tot de nieuwste innovaties in beeldvorming is een stap in de goede richting. Niklaus Schaefer, nucleair geneeskundige bij het Centre Hospitalier Universitaire Vaudois (CHUV) in het Zwitserse Lausanne, heeft helder voor ogen welke weg hij en zijn collega’s moeten bewandelen: “We willen nucleaire geneeskunde op de kaart zetten als de beste manier om complexe ziekten in beeld te krijgen. Bijvoorbeeld om een betere behandeling te ontwikkelen of om de respons op een behandeling beter in te kunnen schatten. Hiervoor hebben we de best mogelijke scanner nodig. Ik denk dat nucleaire geneeskunde de kortste weg is naar personalized medicine.”
Nauwkeurigheid die de perceptie verandert
Medische beeldvorming helpt personalized medicine doordat artsen ziektes nauwkeuriger kunnen visualiseren. Hierdoor verkrijgen ze gedetailleerde diagnostische informatie die het behandelplan van een patiënt kan beïnvloeden.
Mario Jreige, radioloog en nucleair geneeskundige bij het CHUV, vindt het belangrijk om zijn patiënten met de beste technologieën de best mogelijke behandeling te kunnen bieden. “Met de Biograph Vision kunnen we onze kennis en vaardigheden verfijnen en patiënten betere zorg, diagnostiek én behandeling bieden.” Technologie die artsen in staat stelt om een ziekte zó in beeld te brengen dat betere behandeling mogelijk wordt, is de hoeksteen van nucleaire geneeskunde.
Schaefer: “Door de jaren heen heeft nucleaire geneeskunde zich ontwikkeld van iets wat gezien werd als een wat vaag vakgebied tot een specialistische vorm van geneeskunde. De opinie van artsen is veranderd, omdat we nu leasies van maar drie millimeter kunnen zien. Het verbetert letterlijk het zicht dat we hebben op een ziekte.”Nucleair geneeskundigen zijn enthousiast dat ze nu de beschikking hebben over PET/CT-beelden die een heel nieuw licht werpen op de mogelijkheden en beperkingen van hun vakgebied. Noordzij herinnert zich zijn enthousiasme bij het zien van de nauwkeurigheid en kleine details in de beelden die de Biograph Vision levert. “We konden duidelijk afgebakende uitzaaiingen zien die ook behoorlijk homogeen waren in plaats van onregelmatig, zoals we ze vroeger zagen vanwege de verschillende ruisniveaus. Het was een compleet ander soort beeld.”
Toen we de eerste afbeeldingen van de eerste patiënt op het scherm kregen, waren we heel enthousiast. We konden duidelijk afgebakende uitzaaiingen zien die ook behoorlijk homogeen waren in plaats van onregelmatig, zoals we ze vroeger zagen vanwege de verschillende ruisniveaus. Het was een compleet ander soort beeld.
Nauwkeurigheid door geavanceerde technologie
De wetenschap achter PET/CT is indrukwekkend en complex: in één modaliteit komen natuurkunde, biologie, geneeskunde, engineering en innovaties samen.
Silvano Gnesin, arts in het CHUV, legt uit hoe de geavanceerde technologie in het systeem zo’n grote mate van nauwkeurigheid mogelijk maakt. “Normaal gesproken zouden we het beeld reconstrueren met een precisie van 250 x 250 voxels in elke richting. We hadden voxels met een grootte van 2,5 millimeter. Nu kunnen we naar de helft van dat formaat.”
Ronald Boellaard, medisch fysicus bij het UMCG, vult aan: “De hoge resolutie van de Biograph Vision zorgt voor beelden met meer ruimtelijke details. Dat betekent ook dat het signaal, bijvoorbeeld van een kleine tumor of lymfeklier, minder diffuus is. Door een PET-systeem te ontwikkelen met detectoren die kleinere signalen oppikken, verbeter je de spatiële resolutie en reduceer je het effect van het partiële volume (de ruis aan grijstinten die ontstaat als twee verschillende structuren zich in dezelfde voxel bevinden en er een gemiddelde wordt genomen, red). Zeer kleine afwijkingen zijn dan nauwelijks te detecteren. De nieuwe technologie leidt tot scherpere beelden en accuratere kwantificeringsmogelijkheden.”
Wij moeten begrijpen wat die beelden betekenen, hoe hoog hun resolutie ook is. Ik denk dat we met de Biograph Vision een geweldig stuk gereedschap in handen hebben dat ons de beste kansen biedt om ziekten te meten en monitoren. Maar het zal altijd moeten leiden tot een klinische afweging.
Klinische effecten nauwkeurigheid
Technologische vooruitgang en verbeterde beeldkwaliteit zijn mooi, maar het is belangrijk om te onthouden wat het doel ervan is: ziekten zodanig visualiseren dat artsen het beste behandelplan kunnen vaststellen.
Als de eerste twee gebruikers van de nieuwste PET/CT-technologie, zijn UMCG en CHUV bezig om de verdere potentie van Biograph Vision te ontdekken. Ronald Borra (UMCG) legt uit: “De Biograph Vision is enorm gevoelig en heeft een hoge resolutie. We kunnen precies zien waar de tracers zich aan de tumor hechten en we zien de omvang en de spreiding veel accurater. Al deze zaken spelen een sleutelrol bij het bepalen en bijsturen van de behandeling van een patiënt, zodat we het best mogelijke klinische resultaat bereiken.”
Ook de artsen van het CHUV zien mogelijkheden om beslissingen over het behandelplan van een patiënt te ondersteunen met deze nieuwe technologie. Schaefer: “Voor patiënten waarbij lokale behandeling enorm belangrijk is, bijvoorbeeld bij prostaat- of longkanker, hebben we de snelste en hoogste resolutie nodig. In dit soort situaties zal de Biograph Vision een grote rol spelen.”
Operationele efficiëntie aanpakken
Het mag duidelijk zijn dat een verbeterde beeldvorming de kwaliteit van zorg opschroeft. De uitdaging is echter óók om de operationele zorg efficiënter te maken. Dankzij de meest recente technologische vooruitgang kunnen UMCG en CHUV in kaart brengen hoe je tegelijkertijd nauwkeurig én operationeel efficiënt werkt. John Prior, hoofd nucleaire geneeskunde bij het CHUV, legt uit dat zijn team met de Biograph Vision 30% sneller kan scannen met een dosering die 30% lager is dan ze gewend zijn. “Dat is iets buitengewoons”, vindt hij.
Ook het team van het UMCG was positief verrast dat ze met de Biograph Vision nauwkeurigheid en operationele efficiëntie konden combineren, zegt Borra. “Op een bepaald moment, zonder dat we daar bewust mee bezig waren, bereikten we met de scanner een tempo van zeven seconden per bedpositie. Dus in totaal hadden we een scan van ongeveer vijftig seconden nodig voor zeven posities. We hadden verwacht dat de kwaliteit slecht zou zijn, maar de beelden waren spectaculair voor zo’n korte scantijd. Een van mijn collega’s zei: ‘Dit apparaat is geweldig. We kunnen zo veel meer scans maken.’ Dat was niet wat we op voorhand van plan waren, maar het was een heel snel signaal van hoe goed de Biograph Vision is.”
Volgende stap
Technologieën die de Biograph Vision biedt, zijn maar één stap voorwaarts in de race van de geneeskunde om progressie van ziektes bij te benen. Schaefer erkent de mogelijkheden van innovatieve PET/CT-technologie, maar benadrukt ook dat de verantwoordelijkheid voor daadwerkelijke vooruitgang nog steeds ligt bij de specialisten zelf. “Wij moeten begrijpen wat die beelden betekenen, hoe hoog hun resolutie ook is. Ik denk dat we hiermee een geweldig stuk gereedschap in handen hebben dat ons de beste kansen biedt om ziekten te meten en monitoren. Maar het zal altijd moeten leiden tot een klinische afweging. Om de waarde van de Biograph Vision echt te kunnen inschatten, hebben we klinische studies nodig die we uitvoeren in samenwerking met onze partners.”
Jreige bevestigt dat. “Vooruitgang is belangrijk voor ons. We kunnen niet stil blijven staan en routinematig onze onderzoeken doen. Goede apparatuur is cruciaal om ziektestadia bij patiënten te bepalen, hen te monitoren en te behandelen, maar het is ook belangrijk voor ons om het ontstaan en verloop van kanker, andere ziekten en de verschillen hiertussen te begrijpen, zodat we makkelijker een diagnose kunnen stellen. Dat we nieuwe technologieën hebben die ons daarbij helpen, belooft veel voor de toekomst.”
