Het nieuwe Nucleair Geneeskundig Centrum bij het Admiraal De Ruyter Ziekenhuis (ADRZ) in Goes verzekert de provincie Zeeland de komende tien jaar van hoogwaardige nucleaire diagnostiek in de eigen regio.
De exploitatieovereenkomst voor de bouw van het Nucleair Geneeskundig Centrum vloeit voort uit het MES-contract (Managed Equipment Services) dat Siemens Healthineers en het ADRZ vorig jaar afsloten. Bedrijfskundig manager beeldvormende technieken Gré Schroevers is verantwoordelijk voor de bedrijfsvoering bij onder meer Nucleaire Geneeskunde én Radiologie. Daarnaast is ze projectleider voor het MES-contract tussen ADRZ en Siemens Healthineers. “Het is allemaal heel snel gegaan. In april 2014 besloten we met Siemens Healthineers in zee te gaan, en in februari 2015 is het contract getekend. In nog geen jaar tijd hebben we dus alles ingevuld en uitgewerkt, inclusief de business case. Enorm snel.”
Uitvoerige vervangingen
Op dit moment zit ADRZ midden in de vervanging van apparatuur. “Een nieuwe MRI, een nieuwe hartkatheterisatiekamer, een uitgebreide upgrade van een andere MRI-scanner (Avanto Fit), alle nucleair geneeskundige apparatuur in de nieuwbouw, later nog een C-boog…”, somt Schroevers op. “Een omvangrijk traject.”
Koerswijziging
De keuze om de nucleair geneeskundige diagnostiek op één centrale locatie te huisvesten, werd ingegeven door een koerswijziging in 2012. “In dat jaar hebben we als ziekenhuis besloten de twee hoofdlocaties, Vlissingen en Goes, elk een eigen focus te geven. Vlissingen richt zich op de planbare zorg, terwijl acute zorg geconcentreerd wordt in Goes. Om die reden stond verhuizing van Nucleaire Geneeskunde naar Goes al langer op de planning”, vertelt Schroevers. “Toen in het MES-contract vervanging van deze apparatuur aan de orde kwam, wilden we dat dus ook niet in Vlissingen doen.”
Acceptabele kosten
Dat leverde een dilemma op. “We hadden zelf als ziekenhuis niet de financiële middelen om een nieuw centrum te gaan bouwen hier in Goes. Siemens Healthineers kwam met de oplossing. Zij bouwen en exploiteren het centrum en de inrichting en wij huren van Siemens Healthineers. Op die manier kunnen we tóch, tegen acceptabele kosten, profiteren van hoogstaande diagnostiek en behandeling.”
Wederzijds vertrouwen
“De financiële constructie, waarbij Siemens Healthineers eigenaar van gebouw en apparatuur blijft en het ziekenhuis betaalt voor het gebruik is uitgebreid besproken”, vertelt Schroevers. “Zowel intern als met Siemens Healthineers. Aangezien bij de uitwerking van het MES-contract sprake was van openheid, merk je dat er wederzijds vertrouwen is ontstaan. Natuurlijk was het ook wennen. Het is nieuw dat een externe partij taken overneemt op grote schaal. Dingen die we vroeger zelf zouden doen, neemt Siemens Healthineers ons ook uit handen. Maar wel volgens onze standaarden.”
Basisdiagnostiek
Nucleaire Geneeskunde behoort tot de basisdiagnostiek die je in je regio moet kunnen aanbieden, vinden Schroevers en nucleair geneeskundige Jo Verhaegen. “Zeker als je gaat kijken naar cardiologie, oncologie en orthopedie. In de business case hebben we verschillende scenario’s bekeken. Voordeel van Goes is de centrale ligging in de provincie. Patiënten voor zorg naar elders sturen, bijvoorbeeld Roosendaal, Rotterdam of Gent, is geen alternatief. Daarnaast heeft de koppeling aan de acute zorg ook zijn meerwaarde.”
Korte doorlooptijd
Toen de kogel door de kerk was dat er een nieuw centrum zou komen in Goes, kwam de lat nog wat hoger te liggen. Schroevers: “Om verschillende redenen wilden we als ziekenhuis écht in de zomer van 2016 al operationeel zijn met het nieuwe centrum. Dat vroeg dus om een heel korte doorlooptijd. Dankzij goede samenwerking met Siemens, maar ook met de onderaannemers voor bijvoorbeeld de bouw en de elektra, is die deadline gewoon gehaald. Dat is ongekend.”
Bekende partijen
Wat daarbij helpt is dat het ziekenhuis en Siemens Healthineers pragmatisch hebben samengewerkt. “Zo hebben we bij de keuze van die onderaannemers erop aangedrongen in zee te gaan met partijen die ons als ziekenhuis al kennen. Siemens zag de voordelen daarvan ook in: ze kunnen sneller schakelen en je komt minder voor verrassingen te staan, omdat het partijen zijn die hier de weg al weten. Bij de aanleg van – bijvoorbeeld – de elektrotechnische infrastructuur weet de onderaannemer al precies hoe alles in elkaar steekt. En we konden met alle partijen multidisciplinair overleggen, maar ook niet méér vergaderen dan strikt noodzakelijk.”
Compartimentenbouw
Als Verhaegen en Schroevers tijdens de laatste fase van de bouw een kijkje nemen op de bouwplaats, blijkt pas hoe snel het gaat. Terwijl aan de vloeren en muren volop gewerkt wordt, zijn monteurs van Siemens al volop bezig met het installeren van een SPECT/CT, een van de eerste modaliteiten in het nieuwe gebouw. “Ze zijn alweer zóveel verder dan twee dagen geleden”, verbaast Schroevers zich. Eén van de redenen dat er zo snel gebouwd kon worden, is de compartimentenbouw die onderaannemer Jan Snel toepast. “Daardoor zijn de vertrekken voor zowel patiënten als medewerkers ook heel ruim van opzet”, vertelt Schroevers. Inmiddels is het centrum opgeleverd en kunnen patiënten er terecht.
Blanco vel
Een groot voordeel van volledig nieuw bouwen is de mogelijkheid om met een blanco vel te starten. “We hebben alles logisch en efficiënt in kunnen richten”, vertelt Schroevers. Dat is al te zien bij de achteringang voor leveranciers. “Levering van actieve isotopen gebeurt via een kluis, zodat zij niet binnen hoeven te komen om af te leveren. Vervolgens staan de materialen meteen in de centrale ruimte, van waaruit we direct de patiëntenruimten kunnen bereiken.” Daarnaast zijn er gescheiden voorzieningen voor patiënten, is er veel ruimte voor medewerkers en specialisten voor de verslaglegging en kan het centrum nog groeien in capaciteit.
Kwaliteit diagnostiek
Ook Verhaegen is aangenaam verrast door de ruime opzet. Maar belangrijker voor hem is de kwaliteit diagnostiek die hij kan leveren. “En onze horizon was eigenlijk beperkt”, schetst Verhaegen de oude situatie. “We roeiden met de riemen die we hadden, qua apparatuur en techniek. De mogelijkheden díe er waren, wisten we uiteraard prima te benutten, maar met apparatuur die aan het einde van zijn levensduur zit, kun je nu eenmaal niet ver vooruitkijken op het vlak van innovatie of nieuwe technieken.”
Prostaatkanker
Dankzij de nieuwe apparatuur beschikt het ziekenhuis ook over meer mogelijkheden. “We beschikken over veel nieuwe tracers, bijvoorbeeld voor de PET-scan. Op cardiologisch en neurologisch vlak, maar ook oncologische tracers, zoals de Ga68-tracer voor PSMA PET-scans, waarmee prostaatkanker en uitzaaiingen gediagnosticeerd kunnen worden.” “Naast nieuwe technologie zijn we in het nieuwe centrum ook voorbereid op groei in de toekomst”, vervolgt Verhaegen. “De PET is bijvoorbeeld op groei berekend en in het voortraject hebben we met Siemens ook goed gekeken naar capaciteitsplanningen. Daarnaast zijn we nu ook wel heel flexibel. De CT van onze PET-CT-scanner hier kan straks ook als backup fungeren voor de trauma-CT in het ziekenhuis, om maar wat te noemen.”
Enthousiast
De collega’s van Verhaegen zijn enthousiast. “Ze kunnen niet wachten om aan de slag te gaan”, lacht hij. “Ze zijn enthousiast en kijken ernaar uit. Siemens komt straks de applicatietrainingen doen, maar nu al hebben ze enkele keren trainingen gehad van collega’s van Radiologie, om de CT beter onder de knie te krijgen.” Bijkomend voordeel van de nieuwe setting is dat de samenwerking tussen radiologen en nucleair geneeskundigen in het ADRZ alleen maar beter wordt. Verhaegen: “Nu beoordelen we PET-CT-scans afzonderlijk. Ik ben niet deskundig op CT, collega’s van Radiologie zijn dat niet op PET. Dan ga je als je iets denkt te zien elkaar bellen. Dat is niet ideaal. Nu beoordelen we scans samen, wat tot betere verslaglegging leidt. Ook zijn we ons, in tweetallen, aan het bekwamen in elkaars vakgebied. Twee werelden die samenkomen. En daar profiteren patiënten ook weer van.”
Twee in één keer
Patiënten profiteren zelfs op meerdere vlakken. Natuurlijk door de uitgebreidere diagnostische mogelijkheden, maar ook de belasting wordt minder in sommige gevallen. In het nieuwe centrum beschikt Verhaegen over een PET-CT met een volwaardige 40 slice CT-scan. “Daarmee kunnen we met een lagere dosis FDG werken en ook beide onderzoeken voortaan in één keer doen. Patiënten hoeven niet meer, zoals voorheen, ook nog naar Radiologie voor de CT-scan.”
Cardiologie
De patiënten in het centrum komen met name met een verwijzing vanuit orthopedie, oncologie of cardiologie. “Die laatste wordt een steeds grotere aanvrager”, stelt Verhaegen. “We doen hier bijvoorbeeld ook inspanningstesten. Cardiologiepatiënten die een fietstest doen bij volle belasting. Dat zijn kwetsbare patiënten, dus dankzij de focus op acute zorg kunnen we dat nu op de locatie in Goes doen in de directe aanwezigheid van een cardioloog én met de gedachte dat andere acute zorg ook vlakbij is.” Het aantal patiënten dat vanuit cardiologie voor onderzoek komt, zal misschien niet eens toenemen. “Maar het aantal nieuwere technieken leidt voor die groep wel tot nauwkeuriger onderzoek en dus betere zorg.”
Orthopedie
Orthopedie is van oudsher een afnemer van de diensten van Nucleaire Geneeskunde. Verhaegen: “Traditioneel doen we daar veel met de gammacamera. Je ziet dat er met de gammacamera niet veel nieuwe ontwikkelingen bijkomen. Het is dus niet ondenkbaar dat we in de toekomst minder onderzoek met de gammacamera doen. In dat geval hebben we met dit contract met Siemens de mogelijkheid om daar flexibel op in te springen: als we meer orthopedische SPECT-CT’s gaan doen, kunnen we daar met onze apparatuur op aansluiten.”
Oncologie
Oncologie is en blijft de grootste aanvrager voor nucleaire diagnostiek. Ook daar maakt de afdeling stappen vooruit in het nieuwe centrum. “Neem die sentinel node, de poortwachterklier. Voorheen konden we die klier inderdaad zien. Dankzij de combinatie met CT kunnen we nu ook nauwkeurig aangeven wáár hij zit, om maar wat te noemen.” Verhaegen verwacht dan ook een verschuiving naar deze informatievere, moderne manier van onderzoek”.
Poortwachterklier
Dat Verhaegen nauwkeurig de poortwachterklier kan lokaliseren bij patiënten met een mammacarcinoom, toont ook het belang van het behouden van de diagnostiek voor de regio. “De impact als je met deze vorm van diagnostiek zou stoppen is namelijk groter. Als je lokaal geen mogelijkheden meer hebt om de sentinel node op te sporen, zul je zien dat je als ADRZ ook de chirurgie gaat verliezen. Dat gebeurt dan ook elders.”
Operatiekamercomplex
Het Nucleair Geneeskundig Centrum is het eerste grote en tastbare resultaat van de samenwerking tussen ADRZ en Siemens Healthineers. Bijna direct na de oplevering gaat de schop de grond in voor het nieuwe operatiekamercomplex. Schroevers is daar als projectmanager van het overkoepelende MES-contract zijdelings ook bij betrokken. “Ook hier is voor dezelfde constructie gekozen: Siemens bouwt en wordt eigenaar en verhuurt de ruimte en de apparatuur aan het ziekenhuis. Onze operatiekamers zijn aan vervanging toe. Heel fijn dat het op deze manier kan. Je ziet hier dat ADRZ en Siemens elkaars deskundigheid weer gaan benutten, er is wederzijds vertrouwen en de wil om het samen goed op te zetten. En daar profiteert iedereen van.”
